26 juli 2024

Maakte Vincent van Gogh tekeningen van Overschie?

Overschie wereldwijd in musea

Wie kent hem niet, Vincent van Gogh? Hij is tenslotte wereldberoemd. Maar wat lang niet iedereen weet, is dat het zeer waarschijnlijk is dat Van Gogh ook tekeningen maakte van Overschie en omgeving! Het is echt nog niet zeker, maar het bewijs stapelt zich op … .

Vincent van Gogh maakte lange, heel lange wandelingen door Nederland. In 1873 woonde hij in Den Haag en wandelde en tekende in de wijde omgeving van die stad. Kwam hij ook langs Overschie? En tekende hij hier ook?

Overschie in musea wereldwijd

Veel kunstschilders en tekenaars legden Overschie in de loop van de eeuwen vast op papier en doek. Met name het gezicht op Overschie vanuit het noorden was een geliefd onderwerp. Niet alleen voor kunstenaars met een Overschiese binding of oorsprong, maar ook voor bekende schilders als Johan Barthold Jongkind en Auguste-Paul-Charles Anastasi. In musea in Parijs of Madrid kun je zo maar een schilderij van Overschie tegenkomen.

Archief met tekeningen

Het lijkt erop dat ook Vincent van Gogh Overschie vastlegde. Onlangs kwam iemand in het museum langs die dit vertelde. Hij had een familieband met de schilder en belangstelling voor zijn werk. In een archief vond hij een paar tekeningen van Vincent, waarvan niemand wist waar hij ze had gemaakt. Wel was het jaartal bekend: 1873. Vincent woonde toen in Den Haag en maakte lange wandelingen in de omgeving. Dat feit en brieven wijzen erop dat de tekeningen mogelijk in of bij Overschie gemaakt zijn.

Toren van Overschie(?)

Op een eerste tekening staat op de achtergrond onmiskenbaar de toren van de Grote Kerk. Deze tekening lijkt gemaakt te zijn vanuit de Oost-Abtspolder, al is dit beeld nu niet meer te zien door alle veranderingen in het landschap. Honderd procent zekerheid is er daardoor niet.

Ook op twee andere tekeningen lijkt Overschie te staan. Op tekening twee staat weer de toren van Overschie – heel klein – naast een toegangshek, een molen en een bruggetje over een sloot of vaart. Helaas geeft het beeld te weinig houvast om zeker te weten dat we hier Overschie zien.

De derde tekening is van een oprijlaan met een toegangshek. Ook van deze tekening is het moeilijk de exacte plek te bepalen. De tekeningen 2 en 3 blijven daardoor geregistreerd met de aanduiding ‘plaats onbekend’.

Het idee alleen al …

Ondanks de twijfel, is het een geweldig idee dat de enige echte Vincent van Gogh hier in de buurt heeft rondgelopen, en misschien/waarschijnlijk/stel-je-voor was geraakt door het uitzicht op Overschie. Museum Overschie onderzoekt het verder en neemt contact op met het Van Gogh Museum in Amsterdam.